Ingabe ungaphezulu kobuchopho besobunxele noma ocabanga ubuchopho besokudla? Umbuzo ovame ukubuzwa ukukusiza uqonde ukuthi iziphi izinhlobo zamakhono nokucabanga ongahle ube ngcono kuzo.
Kunemibuzo eminingi ekwi-inthanethi, izinto zokuzisiza, ama-gurus, kanye ne-infographics abathi ikusiza ukunquma ukuthi uwuhlobo luni lokucabanga.
Ngokwenza njalo, ukhululekile-ke ukugxila ekuqiniseni ingxenye ebuthakathaka yobuchopho bakho ukuvula amandla akho aphelele.
Kukhona ngisho nabathuthukisi bohlelo lokusebenza abasebenzisa lezi zimangalo ukuthuthukisa nokuthengisa imikhiqizo eyenzelwe ngokukhethekile ukusiza abacabangi bobuchopho kwesobunxele noma kwesokudla ukuqinisa amandla abo engqondo.
Kunenkinga eyodwa kodwa. Umqondo wonke wobuchopho obucabangayo kwesobunxele noma kwesokudla uyinganekwane ezalwe ngesigaxa seqiniso.
Lelo qiniso lavezwa futhi lanezelwa ngabantu ababambelela kulo mqondo, bawukhiphela emhlabeni njengendlela elula yokuchaza ubunzima bobuntu nokucabanga.
Ubunzima obusafundwa ngososayensi bezinzwa kanye nezazi zokusebenza kwengqondo ngomzamo wokuqonda ukuthi yini okumele ukwazi futhi kube ngumuntu.
Mhlawumbe unenkinga yokufunda izinkinga eziyinkimbinkimbi, ngakho-ke uma nje ugxila ekukhuliseni ukucabanga kwengqondo yakho yangakwesobunxele, ungaxazulula kalula leyo nkinga!
Noma uma ufuna ukwamukela ubuhlakani bakho kanye ne-intuition, kufanele uqinise ubuchopho bakho besokudla!
Ngeshwa, akuyona indlela esebenza ngayo ubuchopho.
Kuyini Ukucabanga kobuchopho besobunxele kwesokudla?
Umbono wokucabanga kobuchopho kwesobunxele ubuchopho busikisela ukuthi uhhafu ngamunye wobuchopho ulawula izici ezithile zokucabanga komuntu nokubona kwakhe umhlaba.
Umbono lo uqhamuke emsebenzini walowo owathola uMklomelo kaNobel uDkt Roger Sperry, owayefunda ngemiphumela yesifo sokuwa.
UDkt Sperry uthole ukuthi ukunqamula ukwakheka kobuchopho okuxhumanisa ama-hemispheres angakwesokunxele nangakwesokudla ndawonye (i-corpus callosum) kungahle kuqede noma kunciphise ukuquleka kweziguli ezinesifo sokuwa.
Iziguli ezazisikwe i-corpus callosum zazizobhekana nobunye ubunzima njengomphumela. UDkt. Sperry wathola ukuthi umbono ovamile wobuchopho ngaleso sikhathi wawungalungile.
Kukholakala ukuthi uhlangothi lwangakwesobunxele lwalulawula ukucabanga njengomthombo oyinhloko wokuhlaziywa, ulimi, namakhono emoto afundile aphakeme ngenkathi uhlangothi lwangakwesokudla lungaqapheli, njengoba kubonakala nje ukubhekana nobudlelwano bendawo.
Inkabazwe yangakwesokudla ibithathwa njengengashintshi kangako ngoba ibingakwazi ukuqonda ukukhuluma noma ukufunda.
USperry nabanye ososayensi bazobe sebethola ukuthi iningi leziguli zabo ezihlukaniswe ubuchopho zingaqhubeka nemisebenzi yabo ejwayelekile nezenzo zabo noma ngabe izingxenyeni zobuchopho zinqanyuliwe.
Uhlangothi lwangakwesokudla lobuchopho lutholakale lungabi yisithulu ngokuphelele futhi luyisimungulu. Yayingacishe ichuthuke njengenkabazwe yangakwesobunxele, kepha yayikwazi ukubona imishwana ethile futhi ipele amagama athile.
USperry wathola ukuthi zombili izingxenyana zobuchopho zazazi futhi zazi, noma ngabe zazingazi ukuthi enye ingxenye yayihlangabezana nani.
Izingxenye ezimbili zobuchopho zazisebenza ngasikhathi sinye lapho zixhunywe, kepha futhi zazingasebenza ngokuzimela uma zihlukanisiwe.
Uyini umcabangi onesibindi?
Umuntu okucatshangwa ukuthi ushiywe ebuchosheni kuthiwa uhlaziya kakhulu, unenhloso, unengqondo futhi uyindlela yokwenza izinto. Bangumuntu ophendula kangcono ezingxoxweni ezinengqondo, kumaqiniso anzima, nasezinhlelweni.
Bangase baphumelele emikhakheni efana nohlelo lwekhompiyutha, izibalo, ubunjiniyela, nezinye iziyalo lapho kunezindlela eziqondile zePhoyinti A kuya kuPhoyinti B ekuhambeni kwabo komsebenzi noma ekuxazululeni izinkinga.
Abakholwayo abangakwesobunxele bakholelwa ukuthi bangcono kakhulu ukucabanga okubucayi , ukubonisana, ukuxazulula inkinga, nezilimi.
Babuye bathambekele ekucabangeni ngamagama esikhundleni sezithombe.
Uyini umcabangi onobuchopho obufanele?
Isazi sokucabanga kwesokudla sikholwa ukuthi kungumuntu ohambisana kakhulu nemizwa, enembile , iyacabanga, futhi iyakha.
Bacatshangwa ukuthi bacabanga ngokwengeziwe, bazwelana, bathambekele kwezobuciko, futhi benze kangcono emisebenzini yokudala.
Imisebenzi evame ukuhlotshaniswa nabacabangayo abanesandla esifanele ifaka abaculi, abaculi, abenzi bezandla, abeluleki, nabadwebi bezithombe.
Bavame ukuba ngabacabangi bezithombe abakhulu abaphumelela kubuciko, imizwa, naku-intuition.
Imicabango yabo ivame ukwenzeka njengezithombe kunamazwi.
Ungahle uthande (i-athikili iyaqhubeka ngezansi):
- Khulisa Ukuqina Kwengqondo Yakho Ngokwenza Lezi Zinto Ezi-6 Ezilula
- Thola Ukuthi 'Umqondo Wakho Wakho' Ulawula Kanjani Konke Okwenzayo Nokucabangayo
- Izinhlobo Ezi-9 Zobuhlakani: Thola Ukuthi Ungazandisa Kanjani Ezakho
- Ingabe Uhlobo Lobuntu 'Obuzwayo' Noma 'Obunembile'?
Ingabe kukhona ukufaneleka kwesokunxele sokucabanga kobuchopho?
Ucwaningo lwakamuva ngale ndaba luphakamisa ukuthi umbono njengoba wethulwe awulungile.
Ucwaningo luka-2013 okulinganise ukusebenza kwezingxenye zombili zobuchopho babantu abayi-1 000 abanesithwebuli se-MRI phakathi neminyaka emibili kutholakale ukuthi ababambiqhaza basebenzise womabili ama-hemispheres obuchopho babo ngaphandle kohlangothi olukhulu.
Ithole ukuthi umsebenzi kuwo womabili ama-hemispheres wehlukile kuye ngomsebenzi walowo obambe iqhaza.
Isibonelo esikhonjwe kakhulu yileso maqondana nokuhunyushwa kolimi. Yize izikhungo zolimi zobuchopho zitholakala engxenyeni yangakwesobunxele kubantu abaningi, ilungelo ligxile ekuxhumaneni ngokomzwelo nangokungaqondile.
indlela yokubhekana nokunakwa okufuna abantu abadala
Kodwa-ke kunobunye ubufakazi obukhombisa ukuthi izici ezithile zobuntu zinesisekelo sokwehluka phakathi kwesenzo sobuchopho sobunxele nakwesokudla.
Ithemba nokulindela okuhle, isibonelo, kucatshangwa ukuthi kuqondana ngomsebenzi omkhulu ku-cortex yangakwesokunxele nangakwesokudla ngokulandelana.
Kepha lokhu akusho ukuthi abanethemba lokuhle abanawo umsebenzi ku-cortex engaphambili engakwesokudla noma ukuthi abaphelelwa ithemba abanamsebenzi ku-cortex engaphambili engakwesokunxele.
Noma ukuthi umuntu onethemba elijwayelekile akakwazi ukuba nethemba mayelana nezici ezithile zempilo yakhe futhi okuphambene nalokho.
Ngabe ubuchopho busebenza kanjani, bafunde, futhi bushintshe kanjani?
Ubuchopho beplastiki - obaziwa nangokuthi yi-neuroplasticity - kuyigama elingajwayelekile kumuntu ovamile. Igama elithi plastic livusa imicabango nezithombe zezinto ezinjengeziqukathi, amathoyizi, noma ukugoqa okunamathelayo.
Kodwa-ke, emhlabeni we-neuroscience, ubuchopho beplastiki yisisho esisetshenzisiwe ukuchaza ukuthi ubuchopho buyoshintsha kanjani ngobudala buhle noma bubi, busebenza ukubumba ubuntu bomuntu nokukhula kwengqondo.
Indaba empunga izoshintsha ngokomzimba ngokuhamba kwesikhathi. Ingakhula noma inciphe, okungadala ukuxhumana kwe-neural kube buthakathaka, kunqamule, kuqinise, noma kudalwe.
Ushintsho ebuchosheni bomuntu lungadala ukuthi athole noma alahlekelwe ngamakhono amasha. Ukufunda izinto ezintsha kuzivocavoca ingqondo futhi kubangele ukuthi kudalwe ukuxhumana okuningi. Izingxenye eziningi zobuchopho ziyaxhumana ukuze zithuthukise futhi zikhumbule lelo khono.
Leyo nqubo isebenza ngokuhlehla njengoba umuntu ekhohlwa izinto. Ukuxhumana kwenza buthakathaka futhi kunqamuke, okwenza kube nzima ukukhumbula imininingwane noma amakhono umuntu abengaba nawo phambilini.
Inganekwane Yokukhula Komqondo Okuhlobene Nobudala Futhi Yehla
Kunenkolelo ejwayelekile yokuthi ubuchopho bungcono ekufundeni nasekungeniseni ulwazi oluthe xaxa njengoba lusemncane.
Le nkolelo ibonakale embonweni wokuthi izingane zifuna ukwazi, izipanji zolwazi ezinesikhathi esilula kakhulu sokumunca nokubambelela kulwazi.
Lapho umuntu esemdala, ingqondo yakhe iye ingakwazi ukufunda nokubambelela kulwazi olusha, ngakho-ke kubalulekile ukwenza okuningi kokufunda komuntu kusengaphambili empilweni yakhe.
Isayensi ikholelwa futhi umphakathi wakwamukela ukuthi njengoba sikhula, kufanele silindele ukwehla kwengqondo emakhonweni ethu okufunda nokugcina imininingwane.
Le nkolelo ejwayelekile iyabukeka kuya ngokuya kufana nenganekwane .
Akukhona ukuthi umuntu osekhulile unqunyelwe ukwehla kwengqondo kanye nokungakwazi ukufunda, kungukuthi ubuchopho bomuntu bomuntu buguquka ngendlela eyenza ukufunda nokugcina imininingwane yehluke kunalokho umuntu angakulindela ebusheni bakhe.
Ucwaningo olukhonjiwe lukhomba enkolelweni yokuthi inkinga yangempela akukhona ukwehla kwengqondo nokuhluleka ukufunda, kepha leyo minyaka iguqula indlela ubuchopho obuthola ngayo futhi busebenzise imininingwane egcinwe kwimemori.
Ngamanye amagama - lapho umuntu eba mdala, ukuthola ulwazi oluningi, kulukhuni ngokwengeziwe ukuthi ubuchopho buhlunge lonke lolo lwazi olunqwabelene ukuthola ulwazi olufunayo, okwenza umuntu anciphise ijubane.
Awuhlukile neze kunekhompyutha yakho noma i-smartphone yakho. Ulwazi oluthe xaxa nezinhlelo zokusebenza ozifakile, kuzohamba kancane ngoba idinga ukuhlunga imininingwane eminingi ukuze ifinyelele kudatha eyidingayo.
Ukukhula ngeminyaka akusho ukuthi umuntu akakwazi ukuqinisa ingqondo yakhe ngokufunda amakhono nangokuthola okuhlangenwe nakho okusha.
Eqinisweni, kunabantu abaningi laphaya abaqhubeka nokwakhela olwazini lwabo ezimpilweni zabo zonke - futhi leyo yingxenye ebalulekile yokukhulisa nokwenza ngcono amakhono akho engqondo.
Ngokufigqiwe
Umqondo wokuthi abantu abathile banendawo ebusayo engxenyeni engakwesokudla ngenkathi abanye benendawo eyinhloko yobunxele yobuchopho awulona iqiniso.
Yebo, imisebenzi ethile ihlotshaniswa kakhulu nohlangothi olulodwa lobuchopho, kepha, ngokuvamile, abantu basebenzisa izinhlangothi zombili ngokulingana okulinganayo.
Ezinye izici zobuntu bakhe - njengokulindela okuhle nokungabi nathemba - zingasuselwa emsebenzini omkhulu endaweni eyodwa yobuchopho, kepha lokhu akulingani nokubusa okuqhubekayo kohlangothi olulodwa.
Amakhono afana nobuciko noma ukucabanga okunengqondo yilokho nje: amakhono . Zingafundwa futhi zihlonishwe ngokuhamba kwesikhathi njenganoma yiliphi elinye ikhono, ngenxa yepulasitiki lobuchopho. Azizalwanga noma azincikile ekutheni umuntu othile ushiywe kakhulu- noma ulunge kahle.
Ngabe ubuchopho besobunxele bobuchopho besobunxele buyoqhubeka? Mhlawumbe. Umqondo usabalele kangangokuthi noma ngabe unesisekelo eqinisweni noma cha, uthathe incazelo yezenhlalo ngomehluko wabantu.